Monday, July 27, 2009

Het water van Bundanoon


‘Australisch dorpje verbiedt flessenwater’, klonk het in De Standaard van vrijdag 10 juli. Het nieuws leek op het eerste zicht veel op een komkommerbericht midden een nieuwsarme zomerperiode. Maar veel doet vermoeden dat er meer aan de hand is in het dorpje Bundanoon.

Vanaf oktober 2009 zullen de 2500 inwoners van het plattelandsdorpje in New South Wales geen flessenwater meer kunnen kopen, maar enkel gratis gefilterd water drinken uit pompen. Bijna iedereen in het dorpje steunt dit flessenverbod. Ook de lokale handelaren, want de wereldwijde ruchtbaarheid die de beslissing heeft gekregen, maakt van Bundanoon nu al een toeristische attractie. Het verbod op de verkoop van flessenwater is in elk geval een kleine revolutie in een land als Australië, waar jaarlijks voor 300 miljoen euro aan mineraalwater wordt gedronken.

Bundanoon mag dan ver weg zijn en de economische impact minimaal, de symboolwaarde van het flessenwaterverbod is bijzonder groot. En dat in de hele wereld. De inwoners van Bundanoon versterken met hun verbod immers een wereldwijd debat over de effecten en de gevolgen van flessenwater voor het milieu. Flessenwater wordt steeds meer afgerekend op de ecologische voetafdruk. Er worden steeds meer vraagtekens geplaatst bij de zin en onzin van het bottelen van natuurlijk water in plastic flessen en bij de CO2 uitstoot die wordt veroorzaakt door het wereldwijde transport van flessenwater langs de weg en in de lucht.

En dat protest komt niet langer uit de hoek van milieu activisten. Sinds enige tijd is het in trendy restaurants in Londen en New York bijvoorbeeld ‘bon ton’ om ‘tap water’ te drinken in plaats van de ‘coole’ Franse watermerken. Ook in ons land promoten de drinkwatermaatschappijen steeds nadrukkelijker kraantjeswater als gezond, goedkoop en milieuvriendelijk. Een drinkwatermaatschappij zette vorig jaar zelfs een stunt op door leidingwater in flessen aan te bieden.

De wereldwijde markt voor flessenwater wordt geschat op ruim 60 miljard dollar. En de groeiende sensibilisering van consumenten begint zich ook in de omzetcijfers te weerspiegelen. De fabrikanten van de grote watermerken zagen hun verkoop in ons land in 2008 dalen met 5,2 procent. De redenen die ze daarvoor opgeven: het slechte weer, de economische crisis en de agressieve campagnes van drinkwatermaatschappijen. In onze supermarkten zetten de waterfilters als alternatief intussen hun opmars verder.

Het is bijzonder ironisch om vast te stellen dat precies flessenwater het mikpunt vormt van een groeiende bewustwording van consumenten van de ecologische voetafdruk van de productie en distributie van goederen en diensten. Het zijn bij uitstek de watermerken die zich in het verleden gepositioneerd hebben als zuiverend, verbonden met de natuur, evenwichtig en goed voor de gezondheid.

Grote spelers zoals Danone en Nestlé hebben intussen een gemeenschappelijke campagne gelanceerd om de voordelen – en de toegevoegde waarde – van flessenwater in de verf te zetten. De campagne loopt onder de veelbetekende noemer ‘meer dan water’. En een wereldmerk als Nestlé gaat op zijn website het debat tussen flessenwater en kraantjeswater niet langer uit de weg. Maar komt de campagne niet rijkelijk laat ? In de VS zijn inmiddels nieuwe studies opgedoken waarin betwijfeld wordt of flessenwater wel zoveel gezonder is dan kraantjeswater. En in het Amerikaanse congres gaan er steeds meer stemmen op die pleiten voor een striktere regelgeving van flessenwater. En dat in navolging van soft drinks en junk food.

Er staat duidelijk heel veel op het spel. En de beslissing van Bundanoon rijkt veel verder dan het Australische platteland. Bundanoon geeft aan dat morgen elke product zal afgewogen worden op zijn ecologische voetafdruk. En ook dat het niet langer verboden is om te verbieden. Ook dat is een les van Bundanoon.

No comments: